Bu yazımızda Human papilloma virusu (HPV) aşısının faydaları ve risklerini, hangi yaş grubuna hangi sıklıkta yapılması hakkında soruları cevaplayacağız..
Serviks kanserinin etyolojisinde HPV ile ilişkisi ortaya konduktan sonra onlarca farklı HPV türleri ile ilgili çalışmalar önem kazandı ve bu çalışmalar sonucunda önce serviks kanserinde en sık tespit edilen tip 16 ve 18 e etkili olan ikili aşı sonrasında siğiller ile ilişkili tipler olan tip 6 ve 11 e karşı korunma sağlayan dörtlü aşı (Gardasil) ve henüz ülkemizde olmasa da dünya da yaygın olarak kullanılmaya başlanan dokuzlu aşı geliştirilmiştir. Bu aşılar çapraz reaksiyonlarla diğer HPV tiplerine karşıda bir derece koruma sağlamaktadır.
Hangi yaş gruplarında uygulanır?
HPV aşısı rutin olarak 11-12 yaş için önerilse de 9 yaş gibi erken dönemlerde yapılabilir. İdeal olanı henüz seksüel temas başlanmadan uygulanmasıdır. Bilimsel çalışmalar 15 yaş altı uygulamalarda 6 ay arayla iki doz uygulamanın yeterli olduğunu göstermektedir.15 yaş 26 yaş arasında ise üç doz şeklinde uygulama önerilmektedir. Dokuzlu aşı ise FDA ( Food and Drug Administration) tarafından 9 yaş 45 yaş arasında kullanımı onaylanmıştır.
Yan etkileri nelerdir?
Aşının uygulama yerinde hafif, orta düzeyde ağrı,şişme veya kızarıklık dışında ciddi bir yan etkisi olmadığı bildirilmektedir. Bazen baş dönmesi ve bayılma gibi gibi nadir yan etkilerle karşılaşıldığı için iğne uygulanması sonrası 10 dakika oturmak bu gibi yan etkilerin ortaya çıkmasını engelleyebilmektedir. Fakat ciddi allerji öyküsü varsa uygulamada dikkatli olmak gerekmektedir.
Cinsel aktif olanlarda ya da zaten HPV virüs tespit edilenler aşıdan fayda görürler mi?
HPV nin birçok alt türü olduğu için hpv bulaşmış olsa bile aşı diğer tiplere karşı koruyucu rol oyanayabilir.
HPV aşısı olanlar servikal smear takibine devam etmesi gerekmektemidir?
Evet. HPV aşısı erken dönemde uygun aralıklarla uygulandığında serviks kanserine karşı koruyuculuğu kanıtlanmış olsa da güncel veriler ışığında rutin jinekolojik muayneyi ve gerekli aralıklar smear takibine devam etmek gerekiyor.
Rahim ağzı kanser taramasını (Servikal smear ve HPV testi) ve HPV aşınızı Bursa Özel Jimer Hastanesinde Doç.Dr.Mehmet Bayrak'a randevu alarak gerçekleştirebilirsiniz.